Istnieje wiele nieznanych lub mało znanych faktów i zasad, których wykorzystanie bardzo ułatwia uczenie się.
Jedną z takich prawidłowości jest efekt początku i końca. Efekt ten, zwykle, nie jest wykorzystywany w nauce, z powodu źle pojętego dążenia do oszczędzania czasu.

Po prostu wielu osobom, często trudno jest pojąć i zaakceptować fakt, że aby zaoszczędzić naprawdę dużo czasu, trzeba najpierw trochę go zainwestować.

Na czym polega ta inwestycja i jakie są zyski o tym za chwilę.

Krótko o efekcie początku i końca.

Efekt początku, to wyższa niż przeciętna efektywność uczenia się występująca na początku okresu, w którym się uczysz. Czyli, jeśli usiądziesz i zaczniesz uczyć się, to wkrótce po „wejściu w temat”, efektywność twojej pracy jest najwyższa.

Potem będzie stopniowo maleć. Maleje tym bardziej, im dłużej siedzisz i nieprzerwanie pracujesz. Pokazuje to krzywa na naszym pierwszym wykresie.

Tuż przed końcem okresu nauki efektywność twojej pracy jest znowu wyższa.
Inaczej - z tego okresu nauki zapamiętasz więcej, niż z okresu wcześniejszego. To jest właśnie efekt końca.

Ten wykres jest oczywiście przybliżeniem i uśrednieniem rzeczywistych wyników pomiaru efektywności uczenia się. Jest to jednak przybliżenie właściwie pokazujące tendencję zmian efektywności uczenia się w całym okresie, kiedy siadasz i uczysz się.

Zauważ, że ilość wiadomości, która w tym przykładzie zostaje w głowie uczącego się to niebieska powierzchnia pod naszą krzywą. Jeśli znasz trochę bardziej zaawansowaną matematykę, to jest to dla ciebie oczywiste.

Czyli, w twojej pamięci, najwięcej wiadomości zostaje z początkowego i końcowego okresu nauki. To czas, w którym są najlepsze warunki do skutecznej pracy!

Jak to wykorzystać?

Po prostu, warto sprezentować sobie więcej efektów początku i końca w swoim uczeniu się.
Dlatego warto podzielić cały okres nauki na przedziały o rozsądnej długości.
Na tyle długie, by zdążyć intensywnie „wejść w temat” i dobrze wykorzystać okres wysokiej efektywności.
Na tyle krótkie, by nie dopuścić do nadmiernego spadku efektywności.

W praktyce czas nauki powinien trwać w granicach, średnio, 35 do 60 minut. Przerwa to 4 do 8 minut.

W przerwie zajmij się czymś zupełnie innym, ale nie nadmiernie absorbującym. Po kilku minutach musisz przecież znowu szybko wejść w intensywną pracę. Może to być trudne, jeśli w przerwie coś cię nadmiernie zaabsorbuje.
Po przerwie - następna sesja pracy intelektualnej.

Ilość wiadomości, które zostają w głowie na koniec okresu nauki to jasnoniebieskie oraz niebieskie pole pod drugim wykresem.
Różnica między powierzchniami pól widoczna jest gołym okiem.
To główny twój zysk – większa ilość informacji w głowie.

Oto kilka innych korzyści z takiego systemu pracy:

• Okres nauki okupisz mniejszym zmęczeniem.
• Szybciej wykonasz to, co masz do zrobienia.
• Lepiej zapamiętasz następne partie materiału, na bazie lepiej zrozumianej i zapamiętanej poprzedniej części.

Na koniec jeszcze jedna bardzo ważna sprawa:
To ty świadomie decyduj o przerwach. Nie twoje odczucia, niechęci czy chwilowe lenistwo.
Nie pozwalaj sobie na mimowolne wypadanie z intensywnej pracy. Nie pozwalaj sobie w tym czasie na myślenie o „niebieskich migdałkach”. Takie przerwy nie sprawdzają się.

Jeśli to się przydarzy i nie da się odsunąć wysiłkiem własnej woli, lepiej wstać i intensywnie, ale krótko, zająć się czym innym. A potem wrócić do pracy. Już niezakłócanej i sprawnej.

To oczywiście zaledwie zarys jednego z podstawowych zagadnień z zakresu efektywnego uczenia się. Szczegóły i szersze omówienie tych spraw zawiera w e-book Podstawowe techniki uczenia się przesyłany przez nas absolwentom tego kursu.